"Θα χρεοκοπήσει τελικά η Ελλάδα;"
Ενα ερώτημα που ακούμε πολύ συχνά τελευταία. Οι απόψεις διίστανται, και κανείς δεν μπορεί να είναι ποτέ σίγουρος. Και αυτό γιατί ο καθένας ερμηνεύει τα πράγματα όπως θέλει ενω όπως λέει και ο λαός "Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία" και ο "απο μηχανής Θεός" ήταν ελληνική εφεύρεση της ελληνικής μυθολογίας. Ετσι πολλοί είναι αυτοί που περιμένουν οτι κάτι τελικά θα συμβεί στο παρα πέντε και θα τη γλυτώσουμε, όπως συνέβαινε πάντα και όπως ακριβώς έγινε και με την υπογραφή του μνημονίου και γλυτώσαμε τη στάση πληρωμών του κράτους, έστω και με υψηλό κόστος που θα πληρώνουμε ποιος ξέρει για πόσα χρόνια, εμείς, τα παιδιά μας, ίσως και τα εγγόνια μας. Δεν θέλω να μπω σε εκτιμήσεις ούτε ερμηνείες. Θέλω μόνο να παραθέσω κάποια νούμερα χοντρικά (απο αυτά που δημοσιεύονται στον τύπο) και ο καθένας ας βγάλει τα δικά του συμπεράσματα.
Αυτή τη στιγμή, τέλη Φεβρουαρίου 2011, έχουμε δημόσιο χρέος περίπου το 149% του ΑΕΠ και είναι 340δις €.
Αυτό σημαίνει οτι το ΑΕΠ της χώρας μας είναι γύρω στα 225δις €.
Το χρέος μας τοκίζεται με περίπου 5%, τα 340δις € παράγουν ετησίως τόκους 17δις € δηλαδή σε σχέση με το ΑΕΠ είναι 17δις/225δις= 0,075 που είναι 7,5%. Επείδη όμως βρισκόμαστε σε ύφεση το ΑΕΠ πέφτει κατα 4% ετησίως οπότε ο παρονομαστής του κλάσματος πέφτει κατα 4% και το έλλειμμα ανεβαίνει κατα το ίδιο ποσοστό οπότε το ποσοστό ελλείμματος/ΑΕΠ (το κλάσμα) λόγω ύφεσης ανεβαίνει απο το 7,5% στο 7,9%.
Πρακτικά αυτό σημαίνει οτι έχοντας ήδη καταφέρει να εξισορροπήσουμε τα έσοδα-έξοδα της λειτουργίας του κράτους σαν καλοί νοικοκυραίοι, θα έχουμε ενα ποσοστό 7,9% του ΑΕΠ έλλειμμα που θα πρέπει να καλυφθεί φροντίζοντας (σαν πολυ καλοί νοικοκυραίοι) να έχουμε ένα πλεόνασμα απο τη λειτουργία του κράτους (έσοδα>έξοδα) 7,9%.
Δηλαδή απο έλλειμμα 9% το 2010, και με συνθήκες ύφεσης 4% θα πρέπει να φτάσουμε σε πλεόνασμα 7,9% σε δύο χρόνια
προκειμένου να σταθεροποιήσουμε (φρενάρουμε) τη δυναμική του χρέους (οχι να το μειώσουμε).
Για να μας εμπιστευτούν ξανά οι αγορές, πιθανόν να πρέπει να το μειώσουμε, οπότε το να βγούμε στις αγορές για δανεισμό το 2013 μοιάζει εξαιρετικά απίθανο. Οι κινήσεις της κυβέρνησης περί επιμήκυνσης του χρέους και εκποίησης δημοσίας περιουσίας αποσκοπούν στο να μειώσουμε αυτό το ποσοστό πλεονάσματος που θα χρειαστούμε γύρω στο 7%-8% (ανάλογα με την ύφεση).
Απο εκεί και πέρα, για να μειωθεί το χρέος και να μας ξαναεμπιστευτούν οι αγορές, θα πρέπει ή να καταφέρουμε να βγάλουμε μεγαλύτερα πλεονάσματα ώστε να μειωθεί το χρέος ή θα πρέπει να αποκτήσουμε αύξηση του ΑΕΠ ώστε και το ποσοστό χρέος/ΑΕΠ να μειωθεί αλλά και να βρούμε φορολογικά έσοδα που θα μας επιτρέψουν να έχουμε μεγαλύτερα πλεονάσματα στον προϋπολογισμό. Οι επικριτές οικονομολόγοι βέβαια θεωρούν εξαιρετικά απίθανο οτι με αυτή την υπερφορολόγηση θα μπορέσουμε να έχουμε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης οπότε οποιαδήποτε σχέδιο παραγωγής πλεονάσματος θα πρέπει να επέλθει απο μειώσεις δαπανών της λειτουργίας του κράτους (μισθούς δημοσίων υπαλλήλων) ή απο δαπάνες εξυπηρέτησης χρέους μειώνοντας και το ίδιο το χρέος που τους παράγει με εκποίηση δημόσιας περιουσίας.
Εδω έρχονται και τα σενάρια κουρέματος του χρέους. Κούρεμα του χρέους όμως σημαίνει χρεοκοπία δηλαδή αδυναμία πληρωμής που σημαίνει οτι για χρόνια κανείς πλέον δεν σου δανείζει.ΔΕΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΟΤΙ ΘΑ ΧΑΘΟΥΝ ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ, ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας που βρίσκεται υπο καθεστώς ελεγχόμενης χρεοκοπίας. Θα πονέσουν λίγο περισσότερο οι δημόσιες τράπεζες (Εθνική,ΑΤΕ) και η Πειραιώς, που έχουν μεγαλύτερη έκθεση σε ελληνικά ομόλογα, λιγότερο οι Κυπριακές Κύπρου,Marfin πιθανολογώ (προσωπική άποψη) γιατί είναι "αλλοδαπές" και "δεν μασάνε" απο κρατικές πιέσεις αγοράς ομολόγων (για το παρελθόν μιλάμε) όπως πχ η Εθνική που έχει διοικητές διορισμένους απο το κράτος (ο εννοών νοήτω). Οι τράπεζες είναι σχετικά προετοιμασμένες για το κούρεμα και πριν αυτό γίνει (αν γίνει), θα γίνει σε συνεννόηση με τις τράπεζες.
Εγω προσωπικά, πιστεύω οτι ο κόσμος
δεν πρέπει να ανησυχει για τις καταθέσεις του (αν του έχει μείνει καμιά δηλαδή
)
Αυτο όμως που πρέπει να σημειωθεί, είναι οτι ακόμα και αν καταφέρουμε να δανειστούμε απο τις αγορές και πάλι, για πάρα πολλά χρόνια εως ότου το χρέος μειωθεί κατω απο το 100% του ΑΕΠ θα είναι για να ανανεώσουμε τα παλιά χρέη και όχι για να βάλουμε νέα, οπότε θα περάσουν παρα πολλά χρόνια για να μειωθούν οι φόροι, έκτος αν είχαμε μεγάλους ρυθμούς ανάπτυξης που είναι αμφίβολο όσο δεν πέφτουν οι φόροι. Αλλα για να πέσουν οι φόροι και να πάρει μπρος η οικονομία πρέπει να μην έχουμε χρέος. Αλλα πως να μειώσεις τους φόρους χωρίς ανάπτυξη και ταυτόχρονα να έχεις και έσοδα περισσότερα απο έξοδα;
Κοίτα σύμπτωση... με ένα κούρεμα 35% φτάνουμε σε χρέος/ΑΕΠ 100% (340δις-120δις=220δις). Το αντέχουν και οι τράπεζες.
Για το ίδιο αποτέλεσμα και πληρώνοντας "μέχρι και το τελευταίο cent" πρέπει να έχουμε 10% πλεόνασμα μέχρι το 2029.
(3%*225δις€=6,75δις*18ετη=121,50δις)
Την επομένη, θέλουμε μονο 5% πλεόνασμα, αλλα και πάλι δεν θα μας δανείζει κανείς...
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ολοι οι τραπεζικοί παράγοντες υπολογίζουν κούρεμα εως 40%. Αν γίνει μεγαλύτερο κούρεμα, τότε κινδυνεύουν οι τράπεζες σαν την Αργεντινή. Αυτή είναι και η διαφορά χρεοκοπίας και ελεγχόμενης χρεοκοπίας.